De Vlaamse Regering heeft een duidelijk kader goedgekeurd voor de financiering van het herstelgericht aanbod voor daders en slachtoffers van misdrijven. Herstelbemiddeling laat daders, slachtoffers en nabestaanden toe te werken aan het herstel van de schade die het misdrijf tot gevolg had. De lijnen voor een structurele financiering werden uitgetekend, zowel als voor innovatieve projecten. Deze innovatieve projecten laten toe om nieuwe herstelgerichte methodieken te ontwikkelen of beproefde methodieken te gebruiken bij nieuwere vormen van criminaliteit.
De opzet van herstelbemiddeling is een dialoog op gang te brengen tussen daders en slachtoffers van een misdrijf. Dit kan zowel voor als nadat het vonnis uitgesproken werd en voor alle misdrijven. Het communicatieproces stelt de personen die rechtstreeks betrokken zijn bij een misdrijf in staat om een actieve rol op te nemen in de afhandeling van hun zaak en de schade aan mensen en menselijke relaties te herstellen. Bij herstelbemiddeling kunnen zowel dader als slachtoffer contact nemen met Moderator, de dienst die gespecialiseerd is in slachtoffer-daderbemiddeling. Moderator behandelde in 2018 849 bemiddelingsdossiers.
Herstelbemiddeling verplaatst zich in beide partijen
Wanneer beide partijen interesse hebben om op het aanbod in te gaan, worden ze met elkaar in contact gebracht. De communicatie kan indirect verlopen, via de bemiddelaar, maar kan ook via een face-to-face contact. De bemiddelaar probeert zich in beide partijen te verplaatsen zodat ze zich begrepen voelen. Het proces kan uiteindelijk leiden tot een overeenkomst waarin engagementen worden vastgelegd. Dit kan allerlei vormen aannemen, zoals het uitvoeren van vrijwilligerswerk waarbij de vergoeding die de dader daarvoor verdient, vanuit het zogenaamde herstelfonds aan het slachtoffer wordt uitgekeerd.
De getuigenissen uit deze reportage geven meer zicht op wat herstelbemiddeling voor de betrokkenen betekent: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/01/02/dader-en-slachtoffer-oog-in-oog--wat-is-herstelbemiddeling-/
Meer informatie over slachtoffer-dader bemiddeling is ook te vinden op www.moderator.be.
Projectoproep voor innovatief aanbod
Jo Vandeurzen: “Met de financiering van deze projecten ondersteunen we de ontwikkeling van nieuw herstelgericht aanbod en de inzet van reeds gekende methodieken voor nieuwe vormen van criminaliteit.. De methodiek van herstelbemiddeling heeft zijn meerwaarde bewezen en draagt bij aan een veiligere samenleving. Met de goedkeuring van dit besluit kunnen we naast het reguliere aanbod nu ook steun mogelijk maken voor innovatieve projecten, een duidelijk signaal waarmee we aangeven dat we blijven inzetten op herstel van door criminaliteit berokkende schade. Het wijst daders op hun verantwoordelijkheid en laat alle partijen – dader, slachtoffer en samenleving – in het herstel een even belangrijke rol opnemen.”
Het nieuwe besluit schept een duidelijk kader voor de financiering van nieuwe methodieken zoals dialooggroepen die daders, slachtoffers en burgers met elkaar in contact brengen en over specifieke thema’s met elkaar in gesprek laten gaan, maar ook voor innovatieve projecten die het mogelijk maken om te reageren op nieuwe vormen van criminaliteit zoals cybercriminaliteit en terreur.
Na een projectoproep zijn drie goedgekeurde projecten geselecteerd die nu elk 125.000 euro krijgen voor een looptijd van 2,5 jaar. De innovatieve projecten kunnen in 2020 van start gaan. Ze trekken trajecten op gang voor
- Intensieve begeleiding in gezinnen bij tijdelijk huisverbod voor de dader van intrafamiliaal geweld
- Dialooggroepen in het kader van verkeersongevallen, terreur en seksueel misbruik in organisaties
- Ervaringsdeskundige ex-gedetineerden die in scholen getuigen over agressie.
Lessen van ex-gedetineerden
Een misdrijf impliceert een schade, niet alleen aan het slachtoffer, maar ook aan de samenleving. Een dader kan via een vernieuwend project van vzw Touché de schade die werd aangebracht in zijn relatie met de samenleving trachten te herstellen. In dit project krijgt een dader de kans om in scholen te vertellen over zijn ervaringen tijdens vormingssessies. Op die manier stelt de maatschappij de dader in de gelegenheid zijn schade te herstellen en opnieuw als volwaardig burger in de maatschappij een rol op te spelen. Dit traject komt niet in de plaats van een gerechtelijke vervolging, maar kan in alle fasen van de strafprocedure een waardevolle en gewaardeerde aanvulling zijn.
Veerle Dewaele van vzw Touché: “Wij werken samen met gedetineerden om hun getuigenis om te zetten in vormingsmateriaal. Zodra zij de gevangenis verlaten kunnen zij aan de slag in scholen of instellingen om jongeren of professionele hulp- en dienstverleners vorming te geven. Zij zijn ervaringsdeskundigen die inzicht verschaffen in de mechanismen en gevolgen van criminaliteit en agressie.”
Daarnaast organiseert Touché ontmoetingen tussen mensen die vanuit diverse en vaak tegenovergestelde posities met agressie te maken krijgen.
