De superdiverse samenleving stelt zorg- en welzijnsorganisaties voor heel wat uitdagingen. Mensen met een migratieachtergrond hebben vaak specifieke noden. Kwaliteitsvolle zorg aanbieden kan dan ook niet langer zonder het opbouwen van een cultuursensitieve organisatie. Op vraag van Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezondheid ontwikkelde VIVO een praktische tool die organisaties helpt van diversiteit en cultuursensitieve zorg werk te maken.
De tool werd donderdag 14 maart 2019 voorgesteld op een studiedag ‘Bouwen aan cultuursensitieve zorg’ en ondersteunt bestuurders en directies van welzijns- en gezondheidsvoorzieningen bij het ontwikkelen van een diversiteitsbeleid voor hun medewerkers dat de zorggebruiker ten goede moet komen. De tool bevat onder meer een quickscan en een full scan waarmee de organisatie zich kan toetsen op haar eigen cultuursensitiviteit en eindigt met een engagementsverklaring waarbij zij op eigen maat concrete acties kan formuleren hoe zij cultuursensitieve zorg in de praktijk wil brengen. Werkgeverskoepels en experten werkten mee in een stuurgroep om deze tool zo realistisch en nuttig mogelijk te maken.
Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin: “Onze overtuiging is dat een diversiteitsbeleid enkel werkt als ook de top van de organisatie ervan doordrongen is om er op de werkvloer mee aan de slag te gaan. Het strategisch en consequent inschatten van de noden vanuit het perspectief van de doelgroep is cruciaal. Een diversiteitsbeleid houdt met andere woorden niet op bij enkele goed bedoelde, los van elkaar staande acties. Deze tool van VIVO en het agentschap Integratie en Inburgering zet zorgvoorzieningen op de goede weg.”
In tijden van superdiversiteit komen hulpverleners steeds vaker in contact met cliënten met diverse achtergronden. Dit maakt het niet altijd eenvoudig voor hen om in te spelen op de noden die daarmee gepaard gaan. Mensen met een migratieachtergrond vinden niet altijd makkelijk hun weg in de Vlaamse hulpverlening. Bepaalde diensten zijn hen nauwelijks bekend omdat ze in hun land van oorsprong niet of niet zoals bij ons georganiseerd zijn. Mensen met een migratieachtergrond vallen vaker vroegtijdig uit het hulpverleningstraject. Van hun kant beschikken Vlaamse hulpverleners vaak nog over te weinig interculturele competenties om gepast om te gaan met het (groeiend) cliëntenbestand met een migratieachtergrond.
Op de studiedag werden inspirerende praktijkvoorbeelden uit diverse sectoren getoond. Er zijn immers heel wat organisaties die goed werk leveren, maar vaak zijn deze goede voorbeelden niet of weinig gekend, zeker niet buiten de eigen sector.
“Voor organisaties zoals de onze die al veel cultuursensitieve zorg op de werklvloer waarmaken betekent deze tool een erkenning”, zegt Stefanie Beeckman van kinderopvangorganisatie Infano. “De tool kan inspirerend werken om nog drempels weg te werken en past in het optimaliseren van de kwaliteit van onze werking. De tool helpt om alles stap voor stap aan te pakken. Hij is zowel gericht op de begeleiders in de werking, het middenkader als de directies en zal ook voor organisaties die hier nog niet zo veel mee bezig zijn zeker een houvast zijn. Alle instrumenten en goede praktijken zijn nu samen terug te vinden.”
“Deze methodiek was voor ons een echte eyeopener,” zegt Seppe Vanhex van Familiehulp, “en bood tegelijk een concreet werkkader om een cultuursensitief beleid vanuit de wortels van onze organisatie aan te pakken.”
